دوستی می‌گفت:”من ریزش موی شدیدی دارم و هروقت حمام می‌روم، موهایم دسته‌ای می‌ریزد.” مطمئنم که این جمله را بارها و بارها از دوستان و اطرافیانتان هم شنیده‌اید. یا شاید این اتفاق برای خودتان هم افتاده است.
همه ما تقریباً در مقطعی از زندگیمان ریزش مو را تجربه کرده‌ایم. ریزش مو یک اتفاق بسیار ناخوشایند و حتی دلهره‌آور است و بیشتر ما این ترس را تجربه کرده‌ایم.
این ترس و دلهره کاملاً منطقی است، اما مانند هر بیماری و مشکلی که برای بدن پیش می‌آید، این مشکل هم قابل درمان است، فقط باید اول علت آن را جست‌و‌جو کرد و راه‌های درمان آن را جویا شد.
در این مقاله به شما می‌گویم که ریزش مو برای چه اتفاق می‌افتد و چرا جلوگیری از آن اهمیت دارد، سپس راهکارهایی به شما ارائه می‌دهم تا دیگر نگران این مشکل نباشید.

چه موقع باید نگران ریزش مو باشیم؟

چرخه طبیعی ریزش مو به سه مرحله؛

• آناژن
• کاتاژن
• تلوژن تقسیم می‌شود.

در مرحله آناژن فولیکول‌های مو رشد می‌کنند. این مرحله بین ۲ تا ۸ سال طول می‌کشد.

در مرحله کاتاژن رشد موها متوقف می‌شود و دیگر رشد نمی‌کنند. این مرحله حدود ۱۰ روز طول می‌کشد.

به مرحله تلوژن، فاز استراحت فولیکول‌ها می‌گویند. یعنی موهای قبلی می‌ریزند و حدود ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو از دست می‌رود تا فولیکول‌های جدید رشد کنند.

اگر ریزش موها بر اساس این چرخه طبیعی باشد، هیچ جای نگرانی نیست اما اگر در این چرخه اختلالاتی ایجاد شده و ریزش‌های بیش از ۱۰۰ تار مو اتفاق بیفتد، باید علت آن را پیدا کرده و به فکر درمان بود.

علت های اصلی ریزش مو کدامند؟

۱. ژنتیک

ریزش موی ژنتیکی(آلوپسی آندروژنیک) به صورت طاسی با الگوی مردانه یا طاسی الگوی زنانه شناخته می‌شود. ریزش مو در مردان از ناحیه تاج و شقیقه شروع می‌شود. همچنین عقب رفتن خط مو در پیشانی یا تشکیل نقطه طاسی در بالای سر نشانه طاسی الگوی مردانه است.
ریزش موی ژنتیکی در زنان نامحسوس است اما نشانه معمول آن نازک شدن موهاست. ریزش موی زنان وقتی به سن یائسگی می‌رسند، اتفاق می‌افتد.
این مشکل از هردو والدین یا یکی از والدین به ارث می‌رسد. بیشتر کسانی که تحت تأیر ریزش موی ژنتیکی قرار می‌گیرند، نخستین نشانه‌های نازک شدن مو را در دهه‌های چهارم تا پنجم زندگی خود مشاهده ‌می‌کنند.
اما ریزش مو برای برخی بخصوص مردان از اواخر نوجوانی و اوایل دهه ۲۰ زندگی شروع می‌شود.

۲. استرس

ریزش مو و استرس ارتباط بسیار نزدیکی دارند. حتماً تجربه کرده‌اید که مواقعی که استرس زیادی را متحمل می‌شوید، موهایتان بیش از حد می‌ریزد.
برای مثال، یافتن شغل جدید، آزمون‌های مهم مانند کنکور، تجربه فشار در محل کار، داشتن زندگی پراسترس، به دنیا آمدن نوزادتان یا حتی از دست دادن یکی از نزدیکانتان، می‌تواند از عوامل استرس‌زا باشد.
ریزش مو به دلیل استرس فوری اتفاق نمی‌افتد و ممکن است ۳ تا ۶ ماه طول بکشد تا ریزش مو بخاطر استرس خود را نشان دهد.
به همین دلیل اگر ناگهان دچار کاهش تراکم مو شدید، به گذشته فکر کنید و با خودتان مرور کنید که چه اتفاقی باعث وارد شدن استرس شدید به شما شده است.
وارد شدن شوک شدید و وارد شدن مقدار زیادی از مو به مرحله ریزش و کاهش تراکم مو، با عنوان “تلوژن افلوویوم” شناخته می‌شود.

۳. تغذیه و رژیم غذایی

رژیم غذایی نقش مهمی در رشد موهای سالم دارد. باید به یاد داشته باشید که پوست سر سالم از موهای سالم پشتیبانی می‌کند.

اگر محیط رشد مو سرشار از ویتامین‌ها و مواد مغذی مانند پروتئین، آهن، کلسیم و منیزیم نباشد، سلامت موهای سر به خطر می‌افتد.
مواد مغذی مانند پروتئین، روی، کلسیم، منیزیم، آهن، بیوتین یا ویتامین D سلامت موهایتان را تضمین می‌کنند. البته بهتر است قبل از شروع هر مکملی با پزشک خود مشورت کنید.

۴. مصرف داروها

نازک شدن و کاهش تراکم مو می‌تواند به علت مصرف برخی از داروها باشد. فولیکول مو نسبت به تغییرات بدن بسیار حساس است. هورمون‌درمانی( یا پیشگیری از بارداری) می‌تواند موجب نازک شدن موها شود.
شیمی درمانی‌های خاص و برخی داروها برای بیماری‌های قلبی، فشار خون، افسردگی، دیابت و آکنه نیز موجب نازک شدن و ریزش موها می‌شود.
به یاد داشته باشید که به‌هیچ عنوان هیچ دارویی را بدون مشورت با پزشک خود شروع یا قطع نکنید.

۵. آلاینده‌های محیطی

تحقیقات نشان داده‌اند که محیط پیرامونمان نیز بر سلامت موهای ما تأثیرگذارند. وجود آلاینده‌های هوا و مواد معدنی موجود در آب، بر سلامت مو تأثیر می‌گذارند و ممکن است موجب نازک شدن مو شوند.
همچنین قرار گرفتن در معرض نور خورشید نیز موجب نازکی مو می‌شود.

۶. سندروم تخمدان پلی‌کیستیک(PCOS)

سندروم تخمدان پلی‌کیستیک یا تنبلی تخمدان، یک اختلال هورمونی زنانه است. تنبلی تخمدان باعث می‌شود، تخمدان‌ها به طور طبیعی فعالیت نکرده و تخمک رسیده تولید نکنند.
این اختلال موجب افزایش سطح هورمون مردانه اندروژن در بدن زنان می‌شود.

افزایش سطح هورمون اندروژن نیز تأثیر منفی بر روی سلامت موهای زنان یعنی نازکی و ریزش آن‌ها دارد.
زنانی که دچار این عارضه می‌شوند، باید داروهای کاهش سطح آندروژن مصرف کنند. همچنین با رژیم غذایی سالم و ورزش منظم، وزن و قند خون خود را کنترل کنند. با این کار سطح هورمون‌ها در بدن زنان تنظیم شده و به حالت تعادل برمی‌گردد.

۷. کم‌کاری تیروئید

کم کاری تیروئید به این معنی است که غده تیروئید هورمون کافی برای رشد مو تولید نکند. با عدم تولید این هورمون‌ها، فولیکول‌های مو ضعیف شده و موها دچار ریزش می‌شوند.

۸. بارداری

علت ریزش مو در دوران بارداری بخاطر تغییرات هورمونی است و با تنظیم هورمون‌ها پس از بارداری، این مشکل درمان می‌شود.

۹. صدمه زدن به مو

محکم بستن موها، استفاده مکرر از وسایل حرارتی مانند سشوار، اتوی فرکننده یا صاف کننده و برس‌های حرارتی و همچنین مصرف شامپوهای نامناسب نیز از عوامل ریزش مو است.

۱۰. کرونا

به گفته سازمان جهانی بهداشت، اولین مورد بیماری کووید ۱۹ در سال ۲۰۱۹ در چین مشاهده شد و متاسفانه مردم سراسر دنیا گرفتار این بیماری شدند و حتی عزیزان خود را از دست دادند.
یکی از عوارض این بیماری که هنوز هم بسیاری از مردم را گریبانگیر خود کرده است، ریزش مو است زیرا عوامل ویروسی بر فعالیت فولیکول‌های مو تأثیر منفی دارند.

اهمیت جلوگیری از کاهش تراکم مو به سه دلیل مهم

۱. بیماری جدی

به جز مواردی که ریزش مو به‌دلیل ارثی بودن اتفاق می‌افتد، وجود بیماری در بدن عامل مهم این مشکل است.
بنابراین باید بیماری که موجب ریزش مو شده را سریعاً تشخیص داد تا پیش از آنکه صدمات جبران‌ناپذیری به بدن بزند، آن را درمان کرد.

۲. اعتماد به نفس

موی سر نشان‌دهنده جذابیت و زیبایی افراد است و اگر کسی دچار ریزش مو شود، به شدت بر اعتماد به نفس او تأثیر می‌گذارد.
کاهش اعتماد به نفس نیز بر تحصیل، حضور افراد در جامعه و حتی تفریح کردن آن‌ها نیز تأثیر منفی می‌گذارد.

۳. سلامت روان

افسردگی، اضطراب، خجالت و کاهش عزت نفس می‌تواند ناشی از کاهش تراکم باشد. بنابراین درمان ریزش مو همراه با مشاوره با تراپیست، تغذیه سالم و روش‌هایی مانند مدیتیشن و یوگا، سلامت روان افراد را بهبود می‌‌بخشد.

۸ راهکار موثر برای جلوگیری از ریزش مو

۱. پروتئین

فولیکول‌های مو ساخته شده از پروتئینی به نام کراتین هستند. داشتن یک رژیم غذایی سرشار از پروتئین می‌تواند به جلوگیری از ریزش مو کند.
مواد غذایی مانند تخم‌مرغ، آجیل، لوبیا، ماهی، نخودفرنگی، محصولات لبنی کم چرب، بوقلمون و مرغ سرشار از پروتئین هستند.

۲. ویتامین A

این ویتامین از رتینوئیدها تشکیل شده که از رشد موی سالم و شاداب حمایت می‌کند و بر چرخه سالم و طبیعی مو تأثیر می‌گذارد.
البته مقدار مصرف آن باید توسط پزشک متخصص تجویز شود و مقادیر زیاد یا حتی خیلی کم آن ممکن است به موها آسیب برساند.
جگر گوساله، اسفناج، جگر مرغ و گاو، زرده تخم‌مرغ، هویج، گوجه فرنگی و سبزیجات زرد و سبز مواد غذایی غنی از ویتامین A هستند.

۳. ویتامین‌ها و مواد معدنی

ویتامین‌ها و مواد معدنی برای فرایندهای رشد و حفظ مو مهم هستند. ویتامین‌های C، Bو D ، آهن، سلنیوم و روی از جمله این ویتامین‌ها و مواد معدنی به شمار می‌آیند.

۴. بیوتین

بیوتین یا ویتامین B7 نقش مهمی در سنتز اسیدهای چرب بدن دارد. این سنتز برای چرخه طبیعی رشد مو ضروری است و کمبود این ویتامین موجب ریزش مو می‌شود.

۵. تنظیم سطح تستوسترون بدن

تستوسترون یک هورمون جنسی است و در بدن مردان و زنان وجود دارد. اختلال در میزان این هورمون در بدن موجب ریزش مو می‌شود. پس باید تحت نظر پزشک سطح تستوسترون بدن به تعادل برسد. رژیم غذایی مناسب، خواب کافی و ورزش نیز در تنظیم این هورمون نقش بسزایی دارند.

۶. استفاده از شامپوهای ملایم

شامپوهایی با فرمول‌های قوی ممکن است به مو آسیب رسانده و موجب ریزش آن شوند. پس باید از شامپوهایی استفاده کرد که ارگانیک بوده و از مواد طبیعی ملایم استفاده شده باشد.

۷. روغن تراپی و ماساژ سر

روغن‌تراپی یکی از مؤثرترین راهکارها برای جلوگیری از ریزش مو است. برای این کار می‌توان از روغن‌های نارگیل و زیتون بهره برد.
روغن نارگیل دارای اسید لوریک است و پروتئین‌های مو را تقویت می‎‌کند. با ماساژ دادن این روغن روی پوست سر، به فولیکول‌های مو نفوذ کرده و به رشد مجدد موها کمک می‌کند.
روغن زیتون باعث می‌شود که پروتئین‌های مو از دست نروند. همچنین با تقویت فولیکول‌های مو به رشد آن‌ها سرعت می‌بخشد.

۸. سبک زندگی سالم

ورزش کردن، داشتن خواب کافی، دوری از موقعیت‌های استرس‌زا، مصرف غذاهای غنی از ویتامین‌ها و پروتئین و پرهیز از مصرف مواد قندی و کربوهیدرات‎های ساده برای جلوگیری از ریزش مو بسیار مؤثر است.
به شما توصیه می‌کنیم با مشورت با پزشک یا تراپیست برنامه‌ای برای زندگی خود در نظر بگیرید که سلامت بدن و در نتیجه سلامت موهایتان را به دنبال داشته باشد.

در پایان:

ریزش مو علت‌های فراوانی دارد و باید تحت نظر پزشک متخصص شناسایی شود. درمان ریزش مو برای بالا بردن اعتماد به نفس و سلامت روان اهمیت زیادی دارد.
خوردن مواد غذایی سرشار از ویتامین‌ها و پروتئین، روغن تراپی و سبک زندگی سالم از جمله راهکارهای مهم جلوگیری از ریزش مو هستند.

اگر علاقمند هستید که درباره ریزش مو بیشتر بدانید مقالات من را در سایت پاکو دنبال کنید. همچنین می‌توانید از تجربه مشاوران ما در این زمینه بهره ببرید.