حتماً با دیدن موهای زیاد ریخته شده روی بالشت یا فرش خانهتان، یا دسته موهای آویزان شده به برستان یا بدتر از آن دیدن موهای انباشته شده روی کف حمام هنگامی که سرتان را میشویید، به سراغ مراقبت از مو رفتهاید.
مطمئناً دست به دامان بسیاری از شامپوهای خارجی شدهاید اما نتیجهای که باید را نگرفتهاید! یا حتی سراغ عطاریها رفتهاید و کلی داروی گیاهی برای مراقبت از مو های سرتان امتحان کردهاید.
اگر با وجود همه این کارها ریزش موهایتان روزانه از ۱۰۰ تار مو هم گذشته است، در این مقاله نکاتی مهمی درباره مراقبت از مو آورده شده تا شما را آگاه کند که چگونه به آنها رسیدگی کنید.
مراقبت از مو چیست؟
مراقبت از مو شامل اقداماتی میشود، که سلامتی و بهداشت مو را تضمین میکند.
فرایند رشد مو اینگونه است که سلولهایی که در ریشه(فولیکول یا پیاز مو) وجود دارند، ساقه را شکل داده و این ساقه به شکل مو از پوست سر خارج میشود.
پس از مدتی این موها که به اصطلاح پیر میشوند، ریزش کرده و به جای آنها موهای جدیدی رشد میکند.
حال اگر به هردلیلی مانند عوامل زیست محیطی، هورمونی، ژنتیکی یا شیمیایی این فرایند دچار اختلال شود و آسیبهایی مانند ریزش مو، موخوره، خشکی یا حتی چرب شدن مو را ایجاد کنند، اقداماتی باید صورت گیرد تا مو از این آسیبها در امان بماند.
ناگفته نماند مراقبت از مو مانند پوست نیازمند یک روتین منظم است، که در این مقاله به آن اشاره خواهیم کرد.
چرا به مراقبت از مو احتیاج دارید؟
برای بیشتر زنان و حتی مردان، رسیدگی به مو مانند رنگ زدن، حالت دادن یا حتی یک صاف کردن ساده بسیار جذاب است. اما بعضی از این کارها آسیبهایی را به مو وارد میکند.
یا حتی برخی از عوامل محیطی مانند آلودگی هوا و نور آفتاب و عوامل روانی مانند استرس و اضطراب باعث وارد شدن آسیب به موها و متأسفانه ریزش آنها میشود.
در اینجا میفهمید که چرا مراقبت از مو اهمیت فراوانی دارد. با وجود اینکه عاشق رنگ کردن یا حالت دادن به موهایتان هستید اما خشک شدن، شکنندگی و ریزش آنها را دوست ندارید.
تقویت مو نهتنها برای زیبایی ظاهری بلکه برای بهداشت کلی نیز مهم است. داشتن موهای سالم نشاندهنده سلامتی عمومی بدن نیز است.
در ادامه به تعدادی از دلایل اهمیت مراقبت از مو اشاره میکنیم:
۱. کمک به رشد مو:
مراقبت از مو به شما کمک میکند تا به آرزوی داشتن موهای بلند و شاداب برسید.
۲. جلوگیری از موخوره مو:
با استفاده از روشها یا محصولات مناسب، از موهای شما در برابر موخوره محافظت میشود.
۳. حفظ بافت طبیعی مو:
بافت موها در اثر رنگ کردن یا حالت دادن ممکن است در طول زمان تغییر کند، بنابراین تقویت مو باعث حفظ بافت طبیعی مو میشود.
۴. جلوگیری از آسیب طولانیمدت مانند ریزش مو
مراقبت از مو به جلوگیری از آسیبدیدگی یا حتی ریزش مو در طولانیمدت جلوگیری میکند.
۵. جلوگیری از گره خوردن مو
۶. محافظت از مو در برابر عوامل محیطی مانند آلودگی هوا، گرد و غبار، آفتاب، باد و دود
۷. تمیز و شاداب ماندن مو:
روتین منظم مراقبت از مو علاوه بر زیبایی موها برای بهداشت آنها نیز ضروری است.
چه عواملی سلامت موها و ریشه مو را به خطر میاندازند؟
۱. هورمونها
هورمونهای زنانه و مردانه نقش مهمی در سلامت و تقویت مو دارند. مسئول رشد موی مردان هورمون آندروژن است، که تاحدودی برای رشد موی زنان نیز مؤثر است.
اگر سطح هورمون آندروژن کاهش یابد، موجب کندی رشد و نازک شدن مو میشود. علاوه بر آندروژن، هورمون مردانه تستوسترون و هورمون زنانه استروژن نیز برای سلامت مو مؤثر است.
کم کاری یا پرکاری هورمون تیروئید نیز موجب شکنندگی و ریزش مو میشود.
۲. ژنتیک
چگونگی رنگ مو، تراکم، بافت و رشد مو به ژنتیک افراد مربوط است. در آلوپسی آندروژنیک یا طاسی که مردان و حتی زنان به طور ژنتیکی به آن دچار میشوند، هورمون تستوسترون به شکل قویتری به نام دیهیدروتستوسترون(DHT) تبدیل و به سلولهای فولیکولهای مو متصل میشود و به آنها آسیب میرساند.
این آسیب موجب طاسی در مردان میشود. در زنان نیز هنگامیکه هورمون استروژن رشد مو را کُند کند، ساقه مو نازک میشود. اگر زنان دارای استعداد ژنتیکی باشند، بعد از یائسگی و کاهش سطح استروژن در بدن آنها، ریزش مو اتفاق میافتد.
۳. استرس و اضطراب
استرس عاملی بسیار مضر برای سلامت و تشدیدکننده اختلال مو است. هنگامی که بدن دچار استرس میشود، غدد آدرنال هورمونهای کورتیزول ترشح میکنند که فعالیت سلولهای فولیکول را دچار اختلال کرده و موجب ریزش مو میشود.
۴. رژیم غذایی نامناسب
مواد تشکیلدهنده موی سر، اسیدهای آمینه یا پروتئینها هستند. اگر رژیم غذایی فاقد موادی غنی از پروتئین باشد، سلامت موها را به خطر میاندازد. فقر آهن، کمبود زینک، ویتامینهای گروه ب و ویتامین D و فولیک اسید نیز موجب ریزش مو میشود.
۵. تخمدان پلی کیستیک
این مشکل در زنان باعث میشود علاوه بر آسیب رسیدن به پوست بدن، ریزش موهای سر نیز اتفاق بیافتد.
۶. آلایندههای محیطی
افزایش آلایندههایی مانند گرد و غبار، دود، دیاکسیدگوگرد، سرب و دیگر مواد شیمیایی مضر سلامت مو را به خطر انداختهاند. اینها باعث ایجاد استرس اکسیداتیو برای فولیکولها شده که موجب ایجاد شوره سر، قرمزی، خارش و ریزش مو میشود.
۷. روشهای زیبایی
استفاده مکرر از سشواره، وسایل حرارتی مانند اتو یا برس حرارتی و دستگاههای فرکننده، موجب آسیب رساندن به مو میشوند، زیرا این روشها باعث از بین رفتن روغن طبیعی مو میشود.
۸. داروها
داروهای ضدانعقاد(رقیق کننده خون)، داروهای سرطان، داروهای ضد افسردگی، داروهای نقرس و داروهای ضدبارداری خوراکی موجب ریزش مو میشوند.
۹. محصولات شیمیایی مو
رنگهای مو حاوی پارافنیلن دیامین یا شامپوهای حاوی سولفات و پلی اتن گلیکول موجب شکنندگی و ریزش مو میشود.
برای مراقبت از موهایمان چه روتینی در نظر بگیریم؟
برای اینکه بدانیم چگونه باید از موهایمان مراقبت کنیم تا سلامت آنها حفظ شود، در ابتدا باید نوع موهای خود را بدانیم و سپس بر اساس نوع موها، روتین مناسبی را انتخاب کنیم.
مثلاً اگر موهای شما وز دارد، از روغنهای مو برای خشکی موهایتان استفاده کنید و پس از شستشوی آنها نرمکنندهای که خاصیت آبرسانی دارد، به آن بزنید.
داشتن روتین مراقبت از مو چه مزیتهایی دارد:
از خشکی مو جلوگیری میشود
رشد سلولهای مو تحریک میشود
ضخامت و پرپشتی موها افزایش مییابد
مقدار چربی روی پوست سر کنترل میشود
درخشندگی و شادابی مو افزایش مییابد
اعتماد به نفس افراد تقویت میشود
در ادامه به معرفی انواع موها و روتین مناسب آنها میپردازیم:
۱. چرب
پوست سر همه انسانها به مقدار طبیعی چربی دارد که موجب حفظ رطوبت و سلامت موها میشود. اگر چربی روی سر از حد طبیعی بیشتر شود، پوست و موهای سر چرب میشوند.
جمع شدن زیاد چربی روی پوست سر موجب ایجاد شوره سر، مسدود شدن ریشه موها و خارش میشود.
نشانههای موی چرب چیستند؟
۱. اگر انگشتان خود را از لابهلای موهایتان عبود دهید و احساس چربی کردید، موهایتان چرب است.
۲. خارش پوست سر نیز یکی از نشانههای چرب بودن مو است.
۳. هنگامیکه موهایتان خشک است، دستمالی روی پوست سر قرار دهید، اگر روی دستمال لکه روغنی دیدید، دارای موهای چرب هستید.
عوامل مختلفی موجب چرب شدن موها میشود، از رژیم غذایی گرفته تا محصولات نامناسبی که برای مو استفاده میکنید، و حتی دست زدن زیاد به موها باعث چرب شدن آنها میشود.
روتین مناسب موهای چرب:
هدف از مراقبت از موهای چرب متعادل کردن چربیهای تجمیع شده روی پوست سر است.
۱. سرتان را ماساژ دهید تا باافزایش جریان خون، رشد موها افزایش یابد
۲. دفعات شستشوی موهای خود را منظم کنید. یعنی اگر فاصله شتسشو زیاد است، این فاصله را کم کنید و اگر هر روز موهایتان را میشویید، یک تا دو روز بین شستشو فاصله بیندازید
۳. از شویندههای سر حاوی سولفات استفاده نکنید. از محصولاتی استفاده کنید که چربیهای روی سرتان را متعادل کند
۴. روغنهای مخصوص را مو استفاده نکنید؛ با وجود اینکه روغنهایی مانند روغن نارگیل برای حفظ رطوبت موهای سر عملکرد خوبی دارند، اما برای موهای چرب مناسب نیستند
۵. سعی کنید به موهایتان دست نزنید!
۶. زیاد آب بخورید و رژیم غذایی سالم و متعادل برای کنترل تولید چربی روی سرتان داشته باشید
۲. خشک
به موهایی که رطوبت و چربی کافی برای حفظ شادابی و بافت طبیعی خود ندارند، موهای خشک گفته میشود. این نوع موها حالتی کدرمانند، زبر و شکننده دارند.
موهای خشک ظاهر شفاف و خوش حالتی ندارند و بیشتر مواقع وز وزی هستند.
چه عواملی موجب خشکی مو میشود؟
شستن بیش از حد مو
شستن موها با آب داغ
استفاده از شوینده های نامناسب مانند صابون
خشک کردن بیش از حد
آب و هوای نامناسب
کم کاری یا پرکاری تیروئید
ناهنجاریهای هورمونی
روتین مناسب موهای خشک:
۱. هر روز به موهایتان شامپو نزنید، فقط یک یا دوبار در هفته اینکار را انجام دهید
۲. از شامپوهای مغذی حاوی گلیسیرین، کلاژن، ویتامین E و آنتیاکسیدانها و شامپوهای ملایم بدون سولفات استفاده کنید
۳. برای افزایش جریان خون و تحریک رشد موها، سرتان را ماساژ دهید
۴. به موهایتان نرمکننده بزنید تا از ایجاد موخوره، شکستگی و گره خوردن موها جلوگیری شود
۵. از روغنهایی مانند نارگیل یا بادام برای حفظ رطوبت و آبرسانی به موهایتان استفاده کنید
۶. از ماسک مو برای هیدراته کردن موهایتان بهره ببرید تا علاوه بر رطوبترسانی، درخشندگی و حالتدهی آنها را افزایش دهد
۷. از سشوار و محصولات حالت دهنده کمتر استفاده کنید
۳. فر
موهای فر مانند فنر میمانند و دارای فرهای مارپیچ هستند. این نوع موها به دلیل خشک بودن و عدم رطوبت کافی، بیشتر دچار شکنندگی و وز میشوند.
استفاده از شامپوهای حاوی سولفات، رنگ کردن زیاد مو، استفاده از آب داغ و کم آبی بدن از جمله عواملی هستند که باعث وز شدن موهای فر میشوند.
روتین مناسب موهای فر:
- از شامپوها زیاد استفاده نکنید، زیرا چربی طبیعی موها را از بین میبرند
- از نرمکننده مناسب برای جلوگیری از موخوره و شکستگی موهایتان استفاده کنید
- وقتی موهایتان رطوبت دارند، به آنها حالت دهید
- از شانههایی که دندانه پهن دارند، به دلیل اینکه علاوه بر حفظ رطوبت، باعث کاهش موخوره میشوند، استفاده کنید
- از روبالشتی های ابریشمی مناسب استفاده کنید
- روغنهای بادام یا زیتون به موهایتان بزنید
- به دلیل اینکه موهای فر نیز درجات مختلفی دارند، از محصولات مناسب موی سر خود استفاده کنید
- از انواع ماسک موها مانند ماسک آلوئهورا استفاده کنید
- مانند روتین انواع دیگر موها، ماساژ سرتان را فراموش نکنید.
۴. معمولی
این نوع موها نه خیلی چرب و نه خیلی خشک هستند. سطح چربی روی پوست سر کسانی که موی معمولی دارند، طبیعی است. موهای معمولی نرم هستند و دچار گره خوردن یا شکستگی نمیشوند.
علاوه بر عواملی مانند آب و هوای مناسب، خواب کافی، ورزش و رژیم غذایی خوب، ژنتیک خوب هم باعث میشود موی برخی افراد معمولی باشد.
روتین مناسب موهای معمولی:
۱. از شامپوهایی استفاده کنید که نه رطوبت موهایتان را کم و نه چربی آن را زیاد کند
۲. از نرمکننده های مناسب استفاده کنید
۳. ماسکهای تقویتکننده به موهایتان بزنید
۴. پوست سرتان را برای افزایش رشد موها ماساژ دهید
روتین مناسب برای داشتن موهای ضخیم و پرپشت چیست؟
به جرأت میتوان گفت کسی دوست نداشته باشد موهایش پرپشت و ضخیم باشد. چراکه پرپشت و ضخیم بودن موها علاوه بر زیباتر کردن آنها، اعتماد به نفس افراد بخصوص زنان را بالا میبرد.
در ابتدا به این مسئله میپردازیم که علت نازکی موها چیست؟
ژنتیک
استفاده بیش از حد از مواد شیمیایی
کمبود مواد مغذی مانند ویتامینها، پروتئین، اسیدهای چرب و اسیدهای آمینه
تغییرات هورمونی
بیماری ها مانند بیماریهای خودایمنی، عفونتها یا کاهش وزن
برای اینکه موهایی ضخیم و پرپشت داشته باشید، نیازمند رعایت چند اصولی است که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
۱. روغن تراپی و ماساژ روزانه سر
از مهمترین کارها برای داشتن موهای سالم، پرپشت و ضخیم روغنتراپی و ماساژ سر است. به دلیل اینکه با ماساژ پوست سر جریان خون افزایش پیدا میکند، فولیوکولهای مو تحریک شده و رشد موها افزایش مییابد.
۲. رژیم غذایی سالم و مغذی
روزانه باید از مواد غذایی حاوی ویتامینها، پروتئینها، مواد معدنی، اسیدهای چرب و آنتیاکسیدانها استفاده کنید. برخی از این مواد غذایی شامل تخممرغ، انواع گوشتها، آجیل و مغزیجات، میوه و سبزیجات و حبوبات است. برای ماساژ پوست سر میتوانید از روغنهای نارگیل، زیتون و آرگان، آووکادو استفاده کنید.
۳. آرامش و کاهش استرس
برای کاهش استرس و کسب آرامش برای بدن روزانه پیادهروی کنید یا از روشهایی مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق استفاده کنید.
۴. استفاده از آب پیاز
شاید بوی پیاز برای شما جالب نباشد اما بدانید آب پیاز بخاطر خواص ضدباکتری و ضدقارچی اثرات فوقالعادهای برای جلوگیری از ریزش، رشد موها و پرپشت شدن آنها دارد.
۵. استفاده از جوشانده رزماری
رزماری خاصیت ضدمیکروبی و ضد التهابی دارد و برای جلوگیری از ریزش مو بسیار مؤثر است. همچنین رشد موها را افزایش داده و آنها را درخشانتر میکند.
این کارها را با موهایتان نکنید!
تا اینجا دانستید که چه عواملی موجب ریزش مو میشود و برای مراقبت از انواع موها چه روتینی باید در نظر گرفت. اما در کل باید بدانید چه کارهایی با موهایتان انجام ندهید تا دچار ریزش مو، خشکی یا شکنندگی تار موها نشوید.
۱. از شامپوهای حاوی سولفات استفاده نکنید
۲. با آب داغ یا خیلی سرد موهایتان را نشویید
۳. موقع شستن موها چنگ نزنید
۴. موهای خیس را شانه نزنید
۵. نرمکننده و ماسک مو را به ریشه مو نزنید
۶. از سشوار، برسهای حرارتی و اتوی مو زیاد استفاده نکنید
۷. موهایتان را زیاد در معرض نور خورشید قرار ندهید
۸. موهای سرتان را محکم نبندید
۹. با موی خیس نخوابید
۱۰. از رژیمهای سخت فاقد برنج دوری کنید
۱۱. خود را در شرایط استرسزا قرار ندهید
۱۲. از شانه های پلاستیکی استفاده نکنید
۱۳. دائماً موهایتان را رنگ نکنید
کلام آخر با شما دوست عزیز
موی سر عضو بسیار آسیبپذیری است. هرگونه استرس، تغییر شرایط زندگی، استفاده از محصولات شیمیایی و مهمتر از همه تغییرات هورمونی شدیدترین آسیبها را به مو وارد میکند. متاسفانه جبران این آسیبها نیز بسیار سخت است.
در این مقاله آموختید که برای هر نوع مو چه روتین مراقبتی انجام دهید. همچنین دانستید که برای داشتن موهای پرپشت چند اصول مانند روغن تراپی، رژیم غذایی سالم و استفاده از برخی سبزیجات و گیاهان مانند پیاز و رزماری را باید رعایت کنید.